Wat zou je moeten meten als startup, scale-up of als je jouw organisatie wilt laten groeien? De ‘beste’ KPI’s bestaan misschien niet, maar KPI’s zijn wel belangrijk om te voorkomen dat je iets over het hoofd ziet. Daarom zetten we onze top 14 KPI’s op een rij, die we veel zien bij succesvolle startups en scale-ups.
In onze eerdere artikelen las je waarom KPI’s belangrijk zijn en hoe je de beste KPI’s kiest voor jouw organisatie. Daar voegen we nu de meest gebruikte KPI’s bij succesvolle groeiende bedrijven aan toe.
Omzetgroei is misschien wel de belangrijkste indicator van of er voldoende markt bestaat voor het product of de dienst. Bovendien meet je met de groei zowel de acceptatie door de markt als de klanttevredenheid, omdat zonder tevredenheid de omzet niet (hard genoeg) zal groeien.
Je meet met deze KPI hoe snel de organisatie nieuwe klanten aan zich kan binden, meer verkoopt aan bestaande klanten en hoe goed het lukt om klanten te behouden. Dat maakt het een belangrijke KPI voor startende bedrijven.
Hoe kun je de omzetgroei meten?
Vergelijk de omzet over opeenvolgende perioden, bijvoorbeeld maandelijks, per kwartaal en per jaar. Druk de groei uit in een percentage en maak onderscheid naar groei uit nieuwe klanten of groei bij bestaande klanten.
De brutomarge toont de winstgevendheid voor de kernactiviteit(en) van de organisatie. Dat helpt je bijvoorbeeld bij het bepalen of je de producten of diensten voor een winstgevende prijs verkoopt (of dat de prijs omhoog moet).
Hoe kun je de brutomarge meten?
Brutomarge = (omzet - kosten voor inkoop) / omzet
Het percentage dat hieruit volgt laat zien welk deel van de omzet overblijft na aftrek van de directe kosten. De brutomarge houdt geen rekening met indirecte kosten, dus toont niet de uiteindelijke winstgevendheid. Het is een KPI die je goed kan vergelijken met de branche waarin je actief bent.
Met name startups moeten steeds voldoende liquide middelen hebben, om hun lopende uitgaven te voldoen. En het laten groeien van een scale-up kan veel geld kosten.
Met een positieve cashflow wordt er voldoende geld gegenereerd, om (voorlopig) geen extra financiering te hoeven regelen.
Hoe kun je de cashflow meten?
Meet de cashflow door het verschil tussen de ontvangen en uitgegeven contanten in een bepaalde periode te berekenen. Hou bij het berekenen van je cashflow rekening met de benodigde investeringen en bepaal op basis daarvan je financieringsbehoefte.
Of kies een KPI voor de klantretentie (Customer Retention Rate). Dat is het percentage klanten dat binnen een bepaalde periode betrokken blijft als klant. Ook dat bereken je aan de hand van een eenvoudige formule:
Klantretentie = (aantal klanten aan het einde van de periode - nieuwe klanten tijdens de periode) / aantal klanten aan het begin van de periode
Veel techbedrijven berekenen de Churn Rate. Dit is het percentage klanten of gebruikers dat een product of dienst stopt te gebruiken binnen een bepaalde periode. Een lage churn rate geeft aan dat klanten een product of dienst langdurig gebruiken.
Churn Rate = (aantal verloren klanten in een periode / totaal aantal klanten aan het begin van de periode) x 100%
De churn rate kan ook berekend worden als een percentage van de omzet die verloren wordt in een bepaalde periode.
Je wilt vooral als startende of groeiende organisatie weten wat het kost om een nieuwe klant te werven, dit speelt met name bij e-commerce en SaaS-bedrijven. Daarmee bereken je of de marketing- en salesinspanningen effectief en kostenefficiënt zijn. Bovendien kun je het afzetten tegen de brutomarge die je maakt met de verkoop.
Hoe kun je de Customer Acquisition Cost meten?
CAC = totale marketing- en saleskosten / aantal nieuwe klanten
Je kunt een financiële KPI gebruiken voor de maandelijks terugkerende omzet (Monthly Recurring Revenue, MRR). Dat is vooral interessant voor SaaS bedrijven. Tel hiervoor de maandelijkse inkomsten uit verkochte abonnementen op.
Let op: de MRR wordt berekend door de gefactureerde omzet gelijk te verdelen over de looptijd van het abonnement. Vaak worden abonnementen vooruit gefactureerd. In dat geval loopt de facturatie voor op de omzet.
De financiële KPI Customer Lifetime Value (CLV) toont de totale waarde die een klant gedurende de relatie met jouw bedrijf zal opleveren. Zet de CLV bijvoorbeeld af tegen de CAC. Dan bereken je enerzijds wat een nieuwe klant uiteindelijk zal opleveren, ten opzichte van de kosten die je moet maken om die klant te werven.
Hoe kun je de Customer Lifetime Value meten?
CLV = gemiddelde bestelwaarde x aantal herhaalaankopen x verwachte duur van de klantrelatie
De Burn Rate is een financiële KPI die meet met welke snelheid de organisatie de cashreserves uitgeeft. Zonder zicht op deze snelheid kun je onmogelijk de financiële gezondheid van een startup begrijpen en toekomstige stappen plannen.
Hoe kun je de Burn Rate meten?
Burn Rate = (begin cashpositie - eind cashpositie) / aantal maanden
Tip: bereken altijd eerst de Burn Rate en daarna de Runway
Met een KPI voor de Runway bereken je hoe lang het bedrijf kan blijven opereren met de huidige cashflow, zonder nieuwe financiering aan te trekken. De Runway is met name van belang voor ondernemingen die een product of dienst ontwikkelen, maar nog geen omzet hebben. Zij hebben vaak financiering nodig om te blijven ontwikkelen. De Runway helpt bij het plannen van toekomstige financieringsrondes.
Hoe kun je de Runway meten?
Runway = huidige cashpositie / maandelijkse burn rate
Meet de retentie van medewerkers (Employee Retention Rate). Je meet daarmee het percentage medewerkers dat binnen een bepaalde periode betrokken blijft bij jouw bedrijf. De formule daarvoor is eenvoudig:
Retentie van medewerkers = (aantal medewerkers aan het eind van een periode - aantal nieuwe medewerkers tijdens de periode) / aantal medewerkers aan het begin van de periode
Daarnaast kun je denken aan de medewerkersbetrokkenheid (Employee Engagement). Het is een maatstaf voor hoe betrokken en tevreden medewerkers binnen jouw organisatie zijn. Meet deze KPI bijvoorbeeld met enquêtes onder medewerkers of aan de hand van feedbackscores die ze delen.
Op het gebied van executie wil je bijvoorbeeld meten met welke snelheid je leads om kunt zetten naar betalende klanten. Je kunt denken aan de Sales Funnel Conversion Rate. De formule daarvoor is als volgt:
Sales Funnel Conversion Rate = (aantal succesvolle sales / aantal leads)
Of bereken de betaaltermijn van debiteuren (Days Sales Outstanding, DSO). Dit is het gemiddeld aantal dagen dat een klant erover doet om een openstaande factuur te betalen, nadat de verkoop heeft plaatsgevonden. Je berekent het met deze formule:
DSO = gemiddelde van het aantal dagen totdat verkoopfacturen betaald worden
Deze lijst met de 14 KPI’s voor startups en scale-ups geeft je hopelijk inspiratie.
Bekijk de verschillende KPI’s en bepaal welke voor jouw organisatie, op dit moment, het meest relevant zijn. Beperk het aantal KPI’s, om alleen te meten wat in de kern belangrijk is binnen de strategische keuzes die je maakt. Voel je vrij om na verloop van tijd andere KPI’s te kiezen, als jouw bedrijf groeit.
Twijfel je over de beste KPI’s voor jouw startup of scale-up?
Wij denken graag met je mee. Bij RS Finance denken we mee met veel ondernemers, die we zowel financieel en/of fiscaal begeleiden. Wij hebben de expertise, de ervaring én de visie om jou verder te helpen. Vul online je gegevens in. Dan nemen we contact met je op.
Wielingenstraat 133
4e verdieping
1441 ZN Purmerend
James Wattstraat 100
6e verdieping
1097 DM Amsterdam
Max Euwelaan 55
2e verdieping
3062 MA Rotterdam
Wil je op de hoogte blijven? Meld je aan voor onze nieuwsbrief!